Een waterontharder verwijdert geen verontreinigingen zoals zware metalen of pesticiden uit drinkwater. De techniek die de meeste waterontharders gebruiken, ionenuitwisseling, vervangt calcium- en magnesiumionen door natriumionen om de hardheid van het water te verlagen. Deze methode heeft echter geen invloed op andere verontreinigingen zoals lood, cadmium, of chemische stoffen zoals pesticiden (Twostrong).
Het verwijderen van verontreinigingen zoals zware metalen vereist speciale filtersystemen, zoals koolstoffilters of omgekeerde osmose. Deze systemen kunnen effectief zijn in het verwijderen van zware metalen en andere verontreinigingen. In sommige gevallen kunnen ze daarom naast waterontharders worden geïnstalleerd om water verder te zuiveren. Dit is vooral relevant in gebieden waar de waterkwaliteit extra bescherming vereist tegen potentiële verontreinigingen (Drinkwaterplatform).
In Nederland zorgen drinkwaterbedrijven ervoor dat leidingwater veilig en vrij van schadelijke verontreinigingen is. Ze volgen strenge normen voor waterkwaliteit en controleren regelmatig op zware metalen en andere verontreinigingen. Volgens het Drinkwaterplatform voldoet Nederlands kraanwater hierdoor doorgaans aan de hoogste veiligheidsnormen. Het gebruik van een waterontharder heeft hierop geen invloed, omdat deze puur de hardheid van het water verlaagt zonder andere verontreinigingen aan te pakken.
Kortom, onthard water bevat niet minder zware metalen of pesticiden dan regulier kraanwater. Om deze verontreinigingen te verwijderen, zouden aanvullende filters nodig zijn. In de meeste Nederlandse huishoudens is dit echter niet noodzakelijk, omdat kraanwater al aan strenge veiligheidsnormen voldoet.